قرارداد خرید و فروش موتورسیکلت یک سند حقوقی است که شرایط و توافقات بین خریدار و فروشنده را مشخص می‌کند. این قرارداد شامل موارد زیر است:
۱- مشخصات طرفین قرارداد
نام و نام خانوادگی خریدار و فروشنده
کد ملی و شماره تماس خریدار و فروشنده
آدرس محل سکونت
۲- مشخصات موتورسیکلت
برند و مدل موتورسیکلت
شماره شاسی و شماره موتور
سال ساخت و رنگ
شماره پلاک و شماره گواهینامه
۳- شرایط و مبلغ قرارداد
قیمت توافق شده: مبلغی که برای خرید موتور سیکلت توافق شده است.
نحوه پرداخت: به صورت نقدی، چکی یا اقساطی، و زمان‌بندی پرداخت.
تحویل موتور سیکلت: زمان و مکان تحویل موتور به خریدار.
۴- تعهدات طرفین
تعهدات فروشنده: صحت اطلاعات موتور، عدم وجود بدهی یا مشکل قانونی و فنی، و تحویل مدارک کامل.
تعهدات خریدار: پرداخت کامل مبلغ در زمان تعیین‌شده و تأیید تحویل مدارک و موتور سیکلت.
۵- شرایط فسخ قرارداد
در صورتی که یکی از طرفین به تعهدات خود عمل نکند، قرارداد می‌تواند فسخ شود. شرایط و نحوه فسخ باید دقیقاً در قرارداد ذکر شود.
۶- امضا و تاریخ
امضای خریدار و فروشنده و تاریخ تنظیم قرارداد برای اعتبار بخشیدن به آن.
* قرارداد بهتر است در حضور شاهد و یا وکیل تنظیم شود تا از لحاظ قانونی و حقوقی مستند و معتبر باشد.
معمولاً قرارداد خرید و فروش موتورسیکلت در مکان‌هایی انجام می‌شود که از نظر حقوقی و امنیتی مناسب باشند و به خریدار و فروشنده امکان اطمینان از صحت قرارداد را بدهند. برخی از مکان‌های متداول برای انجام این قرارداد شامل موارد زیر است:
دفاتر اسناد رسمی: بهترین و مطمئن‌ترین مکان برای انجام معاملات و تنظیم قراردادها دفاتر اسناد رسمی هستند. در این دفاتر، مشخصات طرفین و موتور سیکلت بررسی می‌شود و معامله به صورت رسمی ثبت می‌شود. همچنین، دفاتر اسناد رسمی می‌توانند در صورت نیاز قولنامه و یا وکالت‌نامه صادر کنند.
نمایندگی‌های معتبر موتورسیکلت: برخی از نمایندگی‌های معتبر به عنوان واسطه در معامله‌ها کمک می‌کنند و می‌توانند اطلاعات و وضعیت موتور را بررسی کرده و ضمانت کنند که مشکلی وجود ندارد.
نمایشگاه‌های موتورسیکلت: برخی نمایشگاه‌ها یا فروشگاه‌های بزرگ موتورسیکلت هم برای انجام معاملات فضایی را فراهم می‌کنند و می‌توانند به عنوان شاهد قرارداد حضور داشته باشند.
مکان عمومی امن (در صورت عدم امکان مراجعه به دفتر رسمی): در صورتی که امکان مراجعه به دفتر رسمی یا نمایندگی وجود ندارد، بهتر است قرارداد در یک مکان عمومی امن مانند کافی‌شاپ‌ها یا مراکز عمومی با حضور شاهد انجام شود.
برای حفظ امنیت و جلوگیری از بروز مشکلات حقوقی، بهتر است تا حد امکان قرارداد در دفاتر اسناد رسمی یا با حضور افراد معتبر تنظیم شود.
هزینه‌های تنظیم قرارداد خرید و فروش موتورسیکلت به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
هزینه دفترخانه و تنظیم سند رسمی: هزینه تنظیم سند در دفاتر اسناد رسمی معمولاً شامل کارمزد دفترخانه، هزینه استعلام و بررسی مدارک، و صدور سند رسمی است. این هزینه‌ها به ارزش موتورسیکلت بستگی دارد و معمولاً بین ۱ تا ۲ درصد از قیمت موتور سیکلت متغیر است. حداقل و حداکثر تعرفه‌ها توسط سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تعیین می‌شود.
هزینه تعویض پلاک: اگر تعویض پلاک نیز لازم باشد، باید به مراکز تعویض پلاک مراجعه کنید. این هزینه به صورت جداگانه محاسبه می‌شود و شامل هزینه‌های فک پلاک و نصب پلاک جدید است. هزینه تعویض پلاک در سال‌های اخیر حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان بوده است، اما ممکن است این هزینه‌ها تغییر کند.
هزینه‌های دیگر (مانند مالیات و عوارض): بسته به اینکه موتور سیکلت نیاز به پرداخت عوارض یا مالیات خاصی دارد یا نه، ممکن است هزینه‌های دیگری نیز اضافه شود.
جمع‌بندی تقریبی هزینه‌ها
برای یک موتور سیکلت میان‌رده، هزینه کلی تنظیم سند و تعویض پلاک ممکن است حدود ۵۰۰ هزار تومان تا ۱ میلیون تومان باشد. برای موتورهای گران‌تر، به دلیل افزایش هزینه‌های دفترخانه، این مبلغ ممکن است بیشتر شود.
بهتر است قبل از مراجعه به دفترخانه، هزینه‌های دقیق را استعلام بگیرید تا از مبلغ نهایی آگاه باشید.
کارهای الزامی قبل از بستن قرار داد
قبل از بستن قرارداد خرید و فروش موتورسیکلت، لازم است مراحل و بررسی‌های زیر را انجام دهید تا از صحت معامله و سلامت موتورسیکلت اطمینان حاصل کنید:
۱- بررسی مدارک موتورسیکلت
سند مالکیت: مطمئن شوید که فروشنده سند رسمی مالکیت موتورسیکلت را دارد و نام او در سند ذکر شده است.
برگه سبز و کارت موتورسیکلت: این مدارک نشان‌دهنده اصالت موتور و مالکیت قانونی فروشنده هستند.
بیمه‌نامه شخص ثالث: بیمه شخص ثالث الزامی است و تاریخ اعتبار آن باید بررسی شود.
۲- بررسی شماره شاسی و شماره موتور
مطابقت شماره شاسی و شماره موتور با آنچه در سند و مدارک ذکر شده است، اهمیت زیادی دارد. این موارد باید دقیقاً با مدارک تطابق داشته باشند تا از اصل بودن مدارک و موتور اطمینان حاصل شود.
۳- استعلام خلافی و بدهی‌های احتمالی
با استعلام از طریق سامانه‌های آنلاین یا مراکز پلیس +10، خلافی‌ها و بدهی‌های مربوط به موتورسیکلت، مانند عوارض شهرداری و مالیات، را بررسی کنید. پرداخت این بدهی‌ها معمولاً به عهده فروشنده است.
۴- تست فنی و بررسی وضعیت موتورسیکلت
اگر از سلامت موتور و قطعات آن مطمئن نیستید، بهتر است از یک مکانیک ماهر یا کارشناس کمک بگیرید تا وضعیت فنی موتورسیکلت را بررسی کند. توجه به سلامت قطعاتی مانند ترمزها، لاستیک‌ها، سیستم تعلیق، گیربکس، و انجین اهمیت زیادی دارد.
۵- بررسی بیمه و تخفیفات بیمه
بررسی کنید که آیا بیمه شخص ثالث موتورسیکلت دارای تخفیفات یا سابقه تخفیف در بیمه‌نامه است یا خیر، زیرا این موضوع می‌تواند در هزینه‌های بیمه‌نامه بعدی تأثیرگذار باشد.
۶- تنظیم قولنامه (در صورت لزوم)
قبل از تنظیم سند اصلی در دفترخانه، می‌توانید یک قولنامه بین خریدار و فروشنده تنظیم کنید که در آن شرایط کلی معامله، مبلغ توافقی، و تاریخ و محل تحویل موتورسیکلت مشخص شده باشد. قولنامه می‌تواند در حضور یک شاهد معتبر یا در دفتر مشاور املاک نوشته شود.
۷- انتخاب دفترخانه و تعیین زمان انتقال سند
پس از انجام تمامی مراحل فوق، با توافق طرفین یک دفترخانه برای انتقال سند انتخاب کنید و زمان مشخصی را برای انتقال سند تعیین کنید.
۸- تسویه کامل و دریافت مدارک
پس از انتقال سند، مبلغ معامله باید به صورت کامل پرداخت شود و تمامی مدارک (شامل کارت موتور، بیمه‌نامه، و برگه سبز) از فروشنده تحویل گرفته شود.
انجام این مراحل به شما کمک می‌کند تا خریدی امن و بدون مشکل قانونی داشته باشید.
کارهای الزامی بعد از بستن قرارداد
پس از بستن قرارداد خرید و فروش موتورسیکلت، کارهایی وجود دارد که انجام آنها ضروری است تا از لحاظ قانونی و عملیاتی تمامی امور به درستی انجام شود. این کارها شامل موارد زیر است.
۱- تعویض پلاک
به نزدیک‌ترین مرکز تعویض پلاک مراجعه کنید تا پلاک موتورسیکلت به نام خریدار صادر شود. برای این کار، حضور خریدار و فروشنده هر دو در مرکز الزامی است. در برخی موارد، می‌توانید با گرفتن وکالت از فروشنده، تعویض پلاک را خودتان انجام دهید. مدارک لازم برای تعویض پلاک شامل سند مالکیت، کارت موتور، بیمه‌نامه، کارت ملی و شناسنامه خریدار و فروشنده، و برگه تسویه خلافی است.
۲- بیمه شخص ثالث
اگر موتورسیکلت دارای بیمه شخص ثالث نباشد، یا بیمه‌نامه آن نیاز به تمدید داشته باشد، برای تهیه یا تمدید بیمه به شرکت‌های بیمه مراجعه کنید. بیمه شخص ثالث الزامی است و رانندگی بدون آن مشکلات قانونی به دنبال خواهد داشت. اگر تخفیف‌های بیمه‌ای از مالک قبلی به شما منتقل شده است، مطمئن شوید که این تخفیف‌ها در بیمه‌نامه جدید ثبت شده باشد.
۳- ثبت و نگهداری مدارک
مدارک اصلی موتورسیکلت (شامل سند رسمی، برگه سبز، کارت موتور، و بیمه‌نامه) را در مکانی امن نگهداری کنید. بهتر است این مدارک را همواره همراه نداشته باشید و نسخه‌ای از آنها را به صورت عکس در تلفن همراه خود ذخیره کنید. در صورت نیاز، کپی مدارک را نیز به همراه داشته باشید، به خصوص در صورت مسافرت‌های بین‌شهری.
۴- انجام تعمیرات و سرویس‌های اولیه
اگر موتورسیکلت نیاز به سرویس یا تعمیرات خاصی دارد، بهتر است قبل از استفاده طولانی‌مدت، آن را به مکانیک نشان دهید. سرویس اولیه می‌تواند شامل تعویض روغن، بررسی لاستیک‌ها، بررسی ترمزها، و تعویض فیلترها باشد.
۵- دریافت کارت سوخت (در صورت نیاز)
اگر موتورسیکلت کارت سوخت نداشته باشد و یا کارت سوخت نیاز به تعویض داشته باشد، می‌توانید از طریق سامانه دولت همراه یا دفاتر پلیس +10 برای دریافت کارت سوخت جدید اقدام کنید.
۶- آگاهی از قوانین و مقررات محلی
برخی از شهرها و مناطق ممکن است مقررات خاصی برای رانندگی با موتورسیکلت داشته باشند. آشنایی با این مقررات، از جمله ساعات مجاز برای تردد یا استفاده از کلاه ایمنی، می‌تواند از جریمه‌ها و مشکلات قانونی جلوگیری کند.
۷- نصب تجهیزات ایمنی
اگر موتورسیکلت فاقد تجهیزات ایمنی کامل است، بهتر است لوازمی مانند کلاه ایمنی، دستکش، محافظ زانو و آرنج، و حتی جلیقه‌های بازتابنده را تهیه و استفاده کنید تا از ایمنی خود در هنگام رانندگی اطمینان حاصل کنید.
انجام این مراحل پس از خرید به شما کمک می‌کند تا بدون دغدغه از موتورسیکلت خود استفاده کنید و از مشکلات حقوقی و قانونی دور بمانید.
امیدواریم این مقاله مورد پسند شما کاربران گرامی قرار گرفته باشد از حمایت و همراهی شما سپاسگزاریم.